Opis: "Droga" jest ostatnią książką napisaną przez Autora, jest więc pozycją najbardziej dojrzałą. Stachniuk wiedział już, że tej książki nie uda mu się wydać. Pisał dla potomnych. Mamy więc w niej swobodę wypowiedzi i dosadność określeń, z jakich musiałby zrezygnować przedstawiając tekst stalinowskiej cenzurze. Poruszane problemy nie straciły nic na aktualności, pomimo że od napisania do wydania minęłó ponad pół wieku. |
Cytaty: Wielkie rewolucje społeczne znamionowały się przewagą momentów techniki społecznej. Główne zagadnienie sprowadzało się do tego: jak zorganizować już istniejące siły rewolucyjne, a więc masy wyznawców pewnych ideałów ustrojowo-społecznych, jak usynchronizować ruch z siłami, dającymi się wykorzystać do akcji, by przełamać opór panującego ustroju i warstw, trzymających aparat państwowy w swym ręku. Podstawą był tu zawsze typ umysłowości masowej, już gotowej, uformowanej przez samorzutne procesy historii. (...)
Problemat nasz jest zupełnie inny. Nie mamy do kogo apelować, gdyż samotok polakatolicki poprzez swoją ideomatrycę wytwarza umysłowość, do której humanizm nie ma dostępu. Operować możemy nielicznymi zespołami wybitnych indywidualności, które mają jako zadanie przeistoczyć dopiero ideomatrycę tak, by w ostatecznym wyniku rodzić się począł humanistyczny typ umysłowości.
Chybione dzieło narodu polskiego ostatnich dwu wieków składa się z pracowitych, lecz wycelowanych w pustkę reform szkolnych, organizacyjnych, społecznych, wojskowych; takimż chybionym kierunkiem pracy zbiorowej były wszystkie wysiłki umysłowe, precyzyjnie ustalające "przyczyny" upadku Polski przez cały okres niewoli; ogromną pozycję zajmuje potężny garb, hodowany pieczołowicie przez naród w postaci "wielkiej" poezji romantycznej z jej wieszczami i mistrzami. |